Bệnh viêm da cơ địa vùng kín gây tổn thương, ngứa ngáy, đau rát ở bộ phận sinh dục của nam và nữ. Tuy không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng bệnh khiến người mắc mặc cảm tự ti và ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt vợ chồng. Những thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị bệnh sẽ có trong bài viết dưới đây.
Viêm da cơ địa vùng kín là gì?
Viêm da cơ địa vùng kín là bệnh viêm da mãn tính xảy ra ở vùng da gần bộ phận sinh dục. Một số vị trí thường xuất hiện dấu hiệu bệnh là: Háng, bẹn, âm đạo, mông, bìu, dương vật, âm hộ.
Khi mắc bệnh, vùng kín của bệnh nhân khô sần, mẩn đỏ, ngứa rát khó chịu. Bên cạnh đó, vị trí tổn thương khá nhạy cảm nên nhiều người có tâm lý e ngại trong thăm khám, điều trị khiến bệnh dễ tái phát và khó chữa dứt điểm.
Triệu chứng viêm da cơ địa vùng kín
Dấu hiệu của bệnh viêm da cơ địa vùng kín có một số điểm khác biệt so với viêm da cơ địa nói chung. Bạn có thể nhận biết bệnh thông qua các triệu chứng thường gặp như:
- Cơn ngứa xuất hiện đột ngột, liên tục, có mức độ và tần suất tăng dần.
- Cảm thấy nóng rát, châm chích như kiến đốt ở vùng da bị viêm.
- Da dày lên, bị lichen hóa, bong tróc vảy, sần sùi theo từng mảng lớn.
- Xuất hiện mẩn đỏ kích thước không đều.
- Có mụn nước khi vỡ ra sẽ gây nhiễm trùng.
- Bộ phận sinh dục tiết nhiều chất nhờn, có khí hư bất thường, mùi hôi khó chịu.
- Hạch bạch huyết vùng bẹn, háng sưng to, nổi cộm, đau nhức.
- Đau bụng, sốt cao, sưng đau tinh hoàn, cảm giác nóng rát, đau buốt khi đi tiểu.
Ngoài ra, một số bệnh nhân còn gặp các triệu chứng như:
- Nhiệt độ cơ thể tăng giảm bất thường.
- Đau, thấy khó chịu ở bụng dưới.
- Âm đạo, tinh hoàn sưng tấy, sờ vào thấy đau.
Một số triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa vùng kín có điểm tương đồng với các bệnh lý sinh dục khác khiến người bệnh rất dễ nhầm lẫn. Vì vậy, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác. Tuyệt đối không tự ý dùng các loại thuốc có thể gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa vùng kín vẫn chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tình trạng này liên quan đến các yếu tố:
- Di truyền từ bố mẹ sang con cái.
- Hệ miễn dịch suy yếu làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh.
- Dị ứng thành phần của một số sản phẩm vệ sinh vùng kín, hóa chất tẩy rửa, xà phòng tắm, gel bôi trơn, bao cao su, đồ chơi tình dục có chứa latex.
- Mặc quần lót chật, chất liệu thấm hút kém, chất vải dày, cứng, ma sát nhiều gây tổn thương vùng kín.
- Thời tiết thay đổi liên tục, độ ẩm thấp khiến da nhạy cảm hơn
- Sử dụng nước ô nhiễm, không giữ vệ sinh vùng kín.
Biến chứng bệnh viêm da cơ địa vùng kín
Tuy không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng viêm da cơ địa vùng kín gây cho người bệnh cảm giác ngứa ngáy khó chịu, không thể tập trung vào công việc. Bệnh còn ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng. Khi quan hệ, lực ma sát có thể làm vỡ mụn mủ đến đến nhiễm trùng.
Bên cạnh đó, một số trường hợp bệnh nhân có thể gặp các biến chứng như:
- Rối loạn giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, thức dậy nhiều lần giữa đêm.
- Mất ngủ triều miên, cơ thể suy nhược, mệt mỏi,…
- Da lở loét, nhiễm khuẩn, bội nhiễm có thể ảnh hưởng tới chức năng sinh sản.
- Hen suyễn, sốt cỏ khô.
- Viêm da thần kinh mãn tính, da bị tổn thương nặng và đổi màu.
- Có thể dẫn đến các bệnh khác như viêm da tay, viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc kích ứng,…
- Nhiễm trùng huyết có nguy cơ cao dẫn đến tử vong.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn cần quan sát kỹ các biểu hiện và đến gặp bác sĩ da liễu ngay khi có triệu chứng sau:
- Các nốt mẩn ngứa tiết dịch hoặc mủ mọc quanh vùng kín.
- Có những cơn ngứa liên tục không dứt quanh vùng kín và tần suất ngày càng tăng.
- Da sần sùi, tróc vảy, dày lên.
- Sưng hạch bạch huyết ở háng và bẹn.
- Sốt cao, đau rát ở bộ phận sinh dục khi đi tiểu.
- Dương vật, âm đạo sưng đau, tiết dịch bất thường.
- Sốt cao trên 38,3 độ.
- Khó đi tiểu, đau bụng dưới.
Phương pháp chẩn đoán viêm da cơ địa vùng kín
Với viêm da cơ địa vùng kín, bác sĩ chuyên khoa sẽ chẩn đoán bệnh dựa trên triệu chứng lâm sàng và thông tin tiền sử bệnh lý của gia đình bệnh nhân, cụ thể:
- Triệu chứng lâm sàng: Da khô ráp, da nổi cộm, có mụn đỏ hoặc mụn nước mọc theo từng đám nhỏ.
- Xác định vị trí bị bệnh, cường độ ngứa tăng dần, tần suất tái phát ít hay nhiều lần,
- Xác định bố mẹ bệnh nhân có tiền sử viêm da cơ địa, hen, viêm mũi dị ứng hay không.
- Một số xét nghiệm để xác định độ nặng và biến chứng của bệnh là: Xét nghiệm máu, sinh thiết da,…
Mục tiêu điều trị
- Làm giảm triệu chứng, kháng khuẩn, giảm ngứa.
- Điều trị khô da, dưỡng ẩm, làm mềm da, tái tạo da từ lớp biểu bì sâu.
- Ổn định cơ địa dị ứng, tăng cường hệ miễn dịch, hạn chế tái phát bệnh.
- Chống nhiễm trùng da, giảm tối thiểu biến chứng nguy hiểm.
Cách điều trị viêm da cơ địa vùng kín
Một số phương pháp điều trị triệu chứng và kiểm soát viêm da cơ địa vùng kín được áp dụng phổ biến là:
Điều trị viêm da cơ địa vùng kín tại nhà
Chườm lạnh: Chườm túi hoặc khăn bọc đá lạnh lên vùng da bị tổn thương trong 20 phút giúp giảm ngứa rát, châm chích hiệu quả. Bạn có thể áp dụng vài lần trong ngày hoặc khi nào thấy cần thiết.
Sử dụng bột yến mạch: Đổ bột yến mạch xay mịn rồi dùng để ngâm tắm có thể giảm ngứa, làm mịn và chống khô da do viêm da cơ địa vùng kín.
Bôi kem dưỡng ẩm: Bôi 1 lớp mỏng kem dưỡng ẩm đều đặn 2 lần mỗi ngày giúp cấp ẩm cho da, giảm nguy cơ bùng phát bệnh viêm da cơ địa ở vùng kín.
Mẹo dân gian chữa viêm da cơ địa vùng kín
Tắm nước lá trầu không: Đun sôi 1 nắm lá trầu không vò nát với một chút muối. Dùng nước đó để ngâm rửa vùng kín 2 lần/ ngày để chống viêm, giảm đỏ, làm dịu da và cải thiện tình trạng ngứa da.
Dùng lá trà xanh: Dùng lá trà xanh tươi đun làm nước uống hoặc tắm hàng ngày giúp kháng khuẩn, tiêu viêm, làm se vết thương và ngăn thâm da hiệu quả.
Ngâm rửa nước cây ngải dại: Đun 2 lít nước với 1 nắm lá ngải dại và muối hạt trong 10 – 15 phút. Áp dụng cách này sẽ giúp sát khuẩn da, kháng viêm, giảm ngứa ngáy.
Tắm nước lá khế: Đun lửa nhỏ 1 nắm lá khế đã vò nát với 2 lít nước trong 15 phút rồi dùng nước này để vệ sinh vùng da bị viêm. Thực hiện cách này 3 – 4 lần/ tuần sẽ làm giảm ngứa rát, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
Lưu ý:
- Người bệnh cần chú ý làm sạch các nguyên liệu được dùng trong các mẹo dân gian.
- Những cách trên chỉ có tác dụng với trường hợp bệnh mới khởi phát nhẹ.
- Người bị viêm da cơ địa vùng kín nặng hoặc có nhiễm trùng không nên áp dụng.
- Các phương pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm các triệu chứng, để điều trị bệnh hiệu quả, bạn kết hợp sử dụng các loại thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Sử dụng thuốc kê đơn chữa viêm da cơ địa vùng kín
Điều trị viêm da cơ địa vùng kín bằng thuốc được chỉ định dùng cho các trường hợp có diện tích viêm nhiễm nặng và rộng. Đặc biệt với những người có dấu hiệu nhiễm trùng da. Tùy vào tình trạng bệnh mỗi người, bác sĩ sẽ kê đơn một số loại thuốc phù hợp.
Một số loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:
- Thuốc bôi có Corticoid: Triamcinolon, Hydrocortison, Clobetasol,… có công dụng giảm ngứa, phục hồi da trong thời gian ngắn. Người bệnh sử dụng đúng theo liều lượng được quy định, không lạm dụng trong quá 14 ngày liên tục.
- Kem bôi Hydrocortison 1%: Đây là loại thuốc bôi viêm da cơ địa vùng kín có khả năng kháng viêm và giảm ngứa được dùng phổ biến.
- Thuốc ức chế miễn dịch Calcineurin: Elidel, Protopic,… có khả năng điều hòa phản ứng miễn dịch, giúp kháng viêm, giảm sưng viêm, ngứa rát vùng kín.
- Thuốc chống dị ứng nhẹ: Benadryl, Zyrtec sử dụng cho những trường hợp bị viêm da cơ địa do dị ứng.
- Thuốc uống kháng Histamin: Có tác dụng làm giảm ngứa, người bệnh nên sử dụng vào buổi tối trước khi đi ngủ.
- Corticosteroid đường uống: Như Deltasone hỗ trợ điều trị viêm và làm giảm cơn ngứa của những trường hợp bệnh nặng.
- Thuốc uống kháng viêm chống miễn dịch: Methotrexate, Cyclosporin,.… Chỉ định trong những trường hợp bệnh tiến triển xấu đi, có nguy cơ nhiễm trùng máu cao.
- Thuốc kháng sinh chống nấm: Floxapen, Erythromycin,… Được dùng trong trường hợp da bị tổn thương nặng, lở loét, nhiễm trùng.
- Thuốc tiêm Dupixent: Phương pháp này được chỉ định cho những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, khi những phương pháp khác không mang lại hiệu quả tốt.
Lưu ý:
- Những loại thuốc Tây y có thể gây một số tác dụng phụ như làm mỏng, teo da, rậm lông, làm suy giảm chức năng miễn dịch, suy gan, thận. Người bệnh chỉ nên dùng thuốc khi có sự chỉ định của bác sĩ da liễu.
- Vùng kín là bộ phận khá nhạy cảm. Khi điều trị, người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc vì có thể gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản và sức khỏe tổng thể.
Phương pháp ánh sáng
Phương pháp ánh sáng hay quang trị liệu được bác sĩ chỉ định trong một số trường hợp viêm da cơ địa vùng kín thể nặng. Bằng cách sử dụng tia cực tím chiếu trực tiếp lên da, các triệu chứng ngứa rát, sẩn đỏ, viêm nhiễm sẽ được cải thiện.
Tỷ lệ thành công của biện pháp này là rất cao. Tuy nhiên phương pháp này không được dùng thường xuyên vì có thể gây ra những tổn thương và làm gia tăng nguy cơ gây ung thư da.
Biện pháp phòng ngừa viêm da cơ địa vùng kín
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày.
- Không tắm bằng nước quá nóng làm da mất độ ẩm, khô ráp và ngứa ngáy.
- Lau khô vùng kín rồi mới mặc đồ lót.
- Không sử dụng sản phẩm chăm sóc da, sữa tắm, kem dưỡng ẩm,… có thành phần tẩy rửa mạnh, dễ gây kích ứng da.
- Ưu tiên dùng chất bôi trơn, bao cao su không latex và không mùi.
- Hạn chế tối đa gãi ngứa vì có thể gây trầy xước và nhiễm trùng.
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều bụi bẩn.
- Không mặc quần áo quá chật, nhất là quần lót.
- Nên mặc quần lót vừa người, làm bằng cotton hoặc lụa, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt.
- Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ và thoáng mát.
- Dùng máy tạo độ ẩm để ngăn khô da và giữ ẩm cho không khí.
- Dưỡng ẩm cho da 2 lần/ ngày, đặc biệt trong thời tiết hanh khô.
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, nghỉ ngơi khoa học, điều độ.
- Hạn chế căng thẳng thần kinh, ngủ đủ giấc và đúng giờ.
- Nếu âm đạo hay dương vật tiết dịch bất thường cần đi khám bác sĩ ngay.
- Kiểm tra định kỳ để kiểm soát bệnh tốt hơn.
Viêm da cơ địa vùng kín cần được điều trị sớm để làm giảm triệu chứng khó chịu, tránh nguy cơ gặp các biến chứng cho bệnh nhân. Vì vậy khi nhận thấy vùng kín có những dấu hiệu bất thường, bạn nên chủ động đi khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Viêm da cơ địa vùng kín dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng khiến người bệnh vô cùng khó chịu. Những triệu chứng ngứa rát, nổi mụn nước, sẩn đỏ của bệnh có thể ảnh hưởng đến hoạt động sinh hoạt hàng ngày và đời sống tình dục. Nhiều trường hợp gây mất thẩm mỹ, tự ti và căng thẳng kéo dài.
Nếu không được điều trị sớm, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính, dẫn đến nhiễm trùng huyết, nguy hiểm hơn là tử vong.
Bệnh viêm da cơ địa vùng kín là dạng viêm da mãn tính. Nếu không được quan tâm điều trị, kiểm soát đúng cách sẽ có xu hướng kéo dài dai dẳng và tái phát từng đợt khi gặp điều kiện thuận lợi. Vì xuất hiện ở vị trí nhạy cảm nên rất khó điều trị dứt điểm.
Bệnh viêm da cơ địa không có tính chất truyền nhiễm. Vì vậy bạn không thể bị lây qua đường tình dục hoặc bằng cách tiếp xúc trực tiếp với vùng da bị bệnh.
Tuy nhiên bệnh có thể lây truyền từ bố mẹ sang con cái. Trong trường hợp bùng phát mạnh không được kiểm soát, bệnh có thể lan sang các vùng da xung quanh.
- Theo thống kê, nữ giới có nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa vùng kín cao hơn nam giới.
- Người già.
- Người thừa cân, mắc bệnh béo phì.
Bên cạnh chăm sóc da, điều trị theo phác đồ của bác sĩ, người bệnh cần kết hợp chế độ dinh dưỡng phù hợp để làm giảm triệu chứng, hạn chế bệnh tăng nặng. Một số thực phẩm bạn nên ăn để bệnh nhanh khỏi là:
- Rau xanh và trái cây chứa nhiều flavonoid chống viêm: Thường có nhiều trong táo, cam, quýt, bông cải xanh, việt quất,...
- Nhóm thực phẩm giàu Kali như: Chuối, bơ, bí ngô,…
- Đảm bảo uống đủ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày.
- Các loại rau và trái cây có nhiều vitamin và chất xơ.
- Thực phẩm giàu omega 3: Óc chó, yến mạch, cá ngừ, cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi,...
- Thịt lợn, hành lá, kiều mạch, yến mạch nguyên cám, củ nghệ,…
- Hạn chế tiêu thụ thực phẩm đóng gói ăn liền, chứa nhiều chất phụ gia, hương liệu, chất bảo quản, chất tạo màu.
- Thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ.
- Các thực phẩm quá nhiều gia vị mặn.
- Sử dụng cà phê, nước ngọt có ga, rượu bia, thuốc lá hoặc các loại chất thích thích khác.
- Thực phẩm có thể gây dị ứng cao: Hải sản, cá biển, tôm, cua, mực, sò, ốc, hạt óc chó, đậu phộng, trứng, đậu phộng,...
- Các loại thịt đỏ: Thịt bò, thịt gia cầm, thịt cừu,…
- Thực phẩm làm từ sữa như phô mai, kem, bánh sữa,...
- Thức ăn nhanh: Pizza, bánh kẹp, mì ống, gà rán,...
- Trái cây sấy chứa các chất tạo ngọt.
- Thực phẩm lên men như kim chi, măng muối, cà muối,…
DÀNH CHO BẠN