Thuốc sulpiride là một loại thuốc được sử dụng trong điều trị một số tình trạng tâm thần như loạn thần kinh và hội chứng tăng prolactin. Tuy nhiên, ngoài các ứng dụng trong lĩnh vực tâm thần, sulpiride cũng được sử dụng trong điều trị các vấn đề về tiêu hóa, bao gồm đau dạ dày. Hãy cùng tìm hiểu về công dụng của thuốc sulpiride trong điều trị đau dạ dày và cách sử dụng nó một cách hiệu quả.
Sulpiride là thuốc gì?
Tên chung quốc tế: Sulpiride
Phân loại: Thuốc chống loạn thần
Dạng bào chế và hàm lượng:
- Viên nén 50mg, 200mg, 400mg
- Dung dịch uống: 200mg/5ml
- Ống tiêm 100mg/2ml
Biệt dược nổi tiếng của Sulpirid là Dogmatil.
Thuốc sulpiride là thuốc kê đơn được sử dụng chủ yếu để chống rối loạn tâm thần phân liệt. Thuốc cũng được sử dụng để điều trị viêm loét dạ dày, viêm trực tràng.
Cơ chế hoạt động của thuốc sulpiride
Khi cơ thể căng thẳng, áp lực, lưu lượng máu đến hệ tiêu hóa sẽ bị sụt giảm, làm cho dạ dày giảm co bóp và hoạt động tiết men tiêu hóa bị rối loạn.
Đặc biệt, khi lo lắng, căng thẳng, dạ dày tiết nhiều acid hơn, trong khi hoạt động co bóp lại giảm, lượng acid trong dạ dày gia tăng dẫn tới trào ngược, buồn nôn. Lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc bị phá hủy dưới tác động của acid, niêm mạc bị tấn công trực tiếp dẫn tới viêm loét, trào ngược,…
Thuốc sulpiride trị đau dạ dày bằng cách giảm bớt các áp lực, căng thẳng, ổn định tâm trạng. Từ đó, giúp tăng lưu lượng máu tới dạ dày, điều tiết lại hoạt động tiết dịch vị, giảm bớt cơn đau dạ dày.
Chuyển hóa của sulpiride trong cơ thể
Hấp thu
Thuốc Sulpiride hấp thu chậm qua đường tiêu hóa, đạt nồng độ đỉnh trong máu sau 3-6 giờ sau 1 liều dùng.
Phân bố
Thuốc phân bố nhanh vào các mô trong cơ thể, qua được sữa mẹ, ít qua hàng rào máu não.
Chuyển hóa và thải trừ
Thuốc được thải ra ngoài chủ yếu dưới dạng chưa chuyển hóa.
Chỉ định dùng thuốc
- Điều trị rối loạn tâm thần phân liệt cấp và mạn tính.
- Điều trị rối loạn tâm thần trong các bệnh thực thể như loét dạ dày và viêm trực tràng, kết tràng xuất huyết.
Cách dùng Sulpiride trong điều trị đau dạ dày
Cách dùng:
- Viên nén, viên nang: Uống sau bữa ăn để không ảnh hưởng đến dạ dày. Uống cùng nhiều nước lọc và không dùng chung với các thức uống khác.
- Dạng siro: Pha với nước lọc hay nước sôi để nguội.
Liều dùng:
Nên dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không dùng tăng hay giảm liều hoặc sử dụng lâu hơn thời gian quy định.
Người lớn
- Đường uống: 400mg/ngày chia 2 lần
- Tiêm bắp: 200-800mg/ngày
Người cao tuổi: Dùng ¼ – ½ liều dùng của người lớn và cần có sự giám sát chặt chẽ khi sử dụng thuốc.
Trẻ trên 14 tuổi: Uống 3-5mg/kg/ngày
Không sử dụng cho trẻ dưới 14 tuổi.
Người suy thận: Giảm liều hoặc tăng khoảng cách giữa các lần uống. Không nên dùng thuốc cho người bị suy thận vừa và nặng.
Cách bảo quản:
- Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh xa nơi ẩm ướt và ánh sáng trực tiếp.
- Không bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá.
- Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi
- Không vứt thuốc vào toilet và đường ống trừ khi có yêu cầu.
- Tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn nếu thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng tiếp.
Chống chỉ định
- Quá mẫn với sulpirid hay bất cứ thành phần nào của thuốc.
- Ung thư vú hoặc có sẵn các khối u phụ thuộc prolactin khác.
- U tuỷ thượng thận.
- Rối loạn chuyển hóa porphyrin cấp.
- Trạng thái thần kinh trung ương bị ức chế, hôn mê, ngộ độc rượu và thuốc ức chế thần kinh.
Tác dụng phụ của thuốc Sulpiride
Hay gặp
- Mất ngủ, buồn ngủ
- Tăng prolactin máu, tăng tiết sữa, rối loạn kinh nguyệt hoặc vô kinh
- Buồn nôn có khi bị ngất.
- Có các triệu chứng của viêm gan, dễ bị choáng, hoa mắt,..
Ít gặp
- Kích thích quá mức bình thường
- Hội chứng ngoại tháp (bồn chồn, ngồi không yên, vẹo cổ, cơn quay mắt.)
- Hội chứng Parkinson
- Loạn nhịp tim, hội chứng xoắn đỉnh
Hiếm gặp
- Chứng vú to ở đàn ông
- Loạn vận động, hội chứng sốt cao ác tính
- Hạ huyết áp tư thế đứng, chậm nhịp hoặc loạn nhịp
- Hạ thân nhiệt.
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Vàng da do ứ mật.
Cách xử trí khi gặp tác dụng không mong muốn
Mặc dù các tác dụng không mong muốn thường nhẹ và ít gặp nhưng cần lưu ý các cách xử trí:
- Hội chứng ngoại tháp: Giảm liều
- Hội chứng Parkinson: Sử dụng thuốc kháng cholinergic.
- Hội chứng sốt cao ác tính: Ngưng sử dụng thuốc
- Đề phòng bị xoắn đỉnh: Phối hợp thêm với thuốc giảm Kali hoặc kéo dài khoảng QT.
Khi xuất hiện những bất thường, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được hướng dẫn xử trí kịp thời. Trường hợp cấp tính cần được đưa tới các cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Lưu ý gì khi sử dụng thuốc sulpiride?
Thận trọng
- Cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn sử dụng thuốc Sulpiride điều trị đau dạ dày cho những trường hợp bị suy thận, người bị động kinh, người cao tuổi, người nghiện rượu,…
- Không sử dụng thuốc trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là 16 tuần đầu.
- Phụ nữ đang cho con bú không nên dùng hoặc ngừng cho con bú nếu cần sử dụng thuốc.
Vấn đề khi dùng thuốc quá liều
Khi dùng 1-16 gam sẽ gây ra hiện tượng quá liều thuốc, nhưng chưa gây tử vong ngay cả khi dùng liều 16 gam:
- Liều 1- 3 gam: Trạng thái ý thức u ám, bồn chồn, hiếm gặp hội chứng ngoại tháo.
- Liều 3-7 gam: Gây kích động , lú lẫn, hội chứng ngoại tháp nặng.
- Liều trên 7 gam: Ngoài các triệu chứng trên có thể hôn mê và hạ huyết áp.
Các triệu chứng ngộ độc có thể hết sau vài giờ. Trạng thái hôn mê gặp hii dùng liều cao có thể kéo dài tới 4 ngày.
Cách xử trí
- Thuốc Sulpirid không có thuốc giải đặc hiệu.
- Nếu mới uống thuốc: Rửa dạ dày, sử dụng than hoạt tính (thuốc gây nôn không có tác dụng), kiềm hóa nước tiểu để tăng thải thuốc.
- Áp dụng các biện pháp điều trị hỗ trợ và điều trị triệu chứng nếu cần.
Chi phí khi điều trị bằng thuốc Sulpiride
Chi phí khi điều trị bằng Sulpiride phụ thuộc vào dạng thuốc sử dụng (thuốc viên, thuốc tiêm), biệt dược lựa chọn và thời gian điều trị theo kê đơn của bác sĩ.
Giá bán tham khảo: Dogmatil 50mg: 255.000 VNĐ/1h 30 viên.
Những câu hỏi thường gặp
Thông báo ngay cho bác sĩ điều trị trước khi kê đơn nếu:
+ Bạn đang mang thai hoặc cho con bú
+ Cơ thể dị ứng với bất cứ thành phần nào của thuốc
+ Tiền sử sử dụng các thuốc khác: bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thảo dược, thực phẩm chức năng,... để bác sĩ có thể tránh những thuốc gây tương tác hoặc điều chỉnh lại phù hợp
+ Tiền sử mắc các bệnh lý khác trước đây: suy thận nhẹ, suy thận cấp nhưng đã khỏi, bệnh gan,...
Do mang lại nhiều tác dụng không mong muốn nên thuốc Sulpiride không thường được sử dụng để điều trị đau dạ dày.
Thuốc chủ yếu sử dụng để điều trị những rối loạn tâm thần và hệ thần kinh khác.
Sulpiride là thuốc tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ và nguy cơ với sức khỏe. Do vậy, dùng thuốc điều trị các bệnh dạ dày và các vấn đề về tiêu hóa khi chưa có chỉ định từ bác sĩ có thể gây ra nhiều phản ứng phụ nguy hiểm.
- Thuốc kháng acid chứa nhôm - magnesi hydroxyd làm giảm hấp thu của sulpiride. Vì vậy, cần sử dụng sulpiride sau khi uống các thuốc kháng sinh khoảng 2h để tránh bị ảnh hưởng.
- Rượu làm tăng tác dụng an thần của thuốc nên cần tránh khi sử dụng.
- Thuốc hạ huyết áp: Tăng tác dụng hạ áp và có thể gây hạ huyết áp tư thế, vì vậy cần lưu ý khi phối hợp.
- Thuốc ức chế thần kinh trung ương: Tăng tác dụng ức chế thần kinh có thể gây hậu quả xấu, đặc biệt là với người lái xe, người vận hành máy móc.
- Lithium làm tăng khả năng gắn sulpiride vào thụ thể dopaminergic D2 ở não, nên làm tăng rối loạn ngoại tháp của sulpiride khi dùng chung
Có thể thay thế thuốc sulpiride điều trị đau dạ dày bằng các thuốc:
- Thuốc kháng acid dạ dày.
- Thuốc ức chế bơm proton.
- Bài thuốc Dạ dày Đỗ Minh.
- Trường hợp nhẹ có thể sử dụng các biện pháp khác như mẹo dân gian, thay đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt
Những thông tin về thuốc sulpiride chữa bệnh dạ dày kể trên đã giúp bạn hiểu hơn về loại thuốc này. Trên thực tế, chữa đau dạ dày chỉ là chỉ định phụ của thuốc, nên người bệnh chỉ sử dụng khi có những chỉ định từ bác sĩ, đảm bảo sự hiệu quả và an toàn khi điều trị.
Cập nhật lúc: 9:35 AM , 02/03/2024
