Viêm nha chu là bệnh lý rất phổ biến ở trẻ em liên quan tới các rối loạn di truyền hoặc thói quen chăm sóc răng miệng không đúng cách. Đáng chú ý, các cuộc khảo sát cho thấy tỷ lệ bé bị viêm nha chu đang gia tăng mạnh trong nhiều năm trở lại đây. Nguyên nhân bệnh viêm nha chu ở trẻ và các kiến thức phòng ngừa quan trọng sẽ được chúng tôi đề cập tới trong bài viết sau đây.
Bé bị viêm nha chu nguy hiểm không?
Bệnh viêm nha chu đang trở nên ngày càng phổ biến ở lứa tuổi học đường. Nếu không kịp thời nắm bắt các dấu hiệu và điều trị sớm, trẻ sẽ phải đối diện với nhiều biến chứng răng miệng nguy hiểm.
Bé bị viêm nha chu là gì?
Nha chu là tổ chức mô mềm bao quanh chân răng, bao gồm nướu lợi, các dây thần kinh và xương ổ răng. Các yếu tố này liên kết chặt chẽ với nhau tạo thành cấu trúc vững chắc nâng đỡ răng cố định trên khung xương hàm. Cũng giống như người lớn, trẻ bị viêm nha chu là khi các tổ chức bao quanh răng này bị tổn thương, gây ra tình trạng viêm nhiễm.
Viêm nha chu đặc biệt dễ gặp ở trẻ em vì tính hiếu động và chưa nhận thức được tầm quan trọng của vệ sinh răng miệng đúng cách. Thói quen ăn đồ ngọt, mút tay hay uống sữa trước khi đi ngủ mà quên đánh răng sẽ hình thành các mảng bám tích tụ lâu ngày làm vi khuẩn phá hủy mô đỡ răng. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây nhiều biến chứng rất nguy hiểm.
Các giai đoạn phát triển bệnh viêm nha chu ở trẻ:
- Xuất hiện các mảng bám trên bề mặt răng: Các mảng bám thức ăn tích tụ dần sẽ tạo thành cao răng màu vàng sậm hoặc nâu đen. Đây là môi trường lý tưởng của các vi khuẩn có hại, làm cho nướu bị kích ứng, sưng đỏ.
- Viêm nướu: Khi bị vi khuẩn tấn công, nướu của trẻ trở nên mềm và nhạy cảm hơn. Vì thế mà dễ chảy máu trước các kích thích, có nguy cơ cao viêm nhiễm nướu.
- Hình thành túi nha chu: Nướu bị viêm nhiễm lâu ngày sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập tấn công các mô nha chu bên dưới. Dần dần hình thành túi nha chu chứa mủ và vi khuẩn, vừa gây đau đớn vừa có mùi hôi khó chịu trong hơi thở..
- Răng lung lay: Đây là giai đoạn viêm nha chu cấp, dưới tác động của vi khuẩn khiến các mô xung quanh không nâng đỡ được răng. Điều này dẫn đến trẻ bị lung lay răng, thậm chí mất răng vĩnh viễn.
Bé bị viêm nha chu nguy hiểm không?
Câu trả lời của các bác sĩ chuyên khoa là rất nguy hiểm. Viêm nha chu ở trẻ là tình trạng rất phổ biến, có thể gây ra một số biến chứng như:
- Hôi miệng do vi khuẩn phát triển, tấn công tổ chức nha chu
- Đau nhức do vùng chân răng tụ mủ, trẻ dần biếng ăn và sụt cân, suy dinh dưỡng.
- Phát âm không rõ ràng do mất răng sữa sớm.
- Răng không được nâng đỡ vững chắc, gây khó khăn cho hoạt động ăn uống.
- Răng lung lay, mất răng sữa sớm khiến các răng xung quanh mọc lấn vào khoảng trống. Đến thời điểm mọc răng vĩnh viễn sẽ dễ gặp tình trạng răng mọc lệch, mọc chen chúc.
- Tụt nướu, lộ chân răng.
- Áp xe răng khiến trẻ đau đớn dữ dội.
Không chỉ vậy, bé bị viêm nha chu còn dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, bệnh mạch vành, viêm khớp dạng thấp, bệnh tiểu đường.
Nguyên nhân bé bị viêm nha chu
Có thể thấy bệnh viêm nha chu ở cả người lớn và trẻ em đều nguy hiểm và bắt nguồn từ nguyên nhân chính do vi khuẩn. Các yếu tố cơ bản gây bệnh viêm nha chu ở trẻ em:
- Gen di truyền: Viêm nha chu là bệnh lý liên quan tới rối loạn di truyền. Nếu bố mẹ có men răng yếu, răng không đều,… rất có thể sẽ di truyền các vấn đề về răng miệng sang cho con.
- Sở thích ăn uống: Trẻ nhỏ đặc biệt có niềm yêu thích với đồ ngọt như bánh kẹo, si rô, nước ngọt có gas,… Đây đều là những thực phẩm nhiều đường và axit, gây bào mòn và tổn thương men răng.
- Thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách: Trẻ em do chưa hình thành được thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày khiến các mảng bám tích tụ thành cao răng. Tình trạng này tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công gây bệnh viêm nha chu.
- Quá trình mọc răng: Ở thời điểm mọc răng sữa, mô lợi của trẻ có xu hướng đỏ và mềm yếu hơn của người lớn rất nhiều. Hệ thống nướu vì thế mà không đủ sức đề kháng chống lại các vi khuẩn như người trưởng thành. Nếu chế độ ăn uống và vệ sinh răng miệng không đúng cách, trẻ sẽ rất dễ phải đối mặt với nguy cơ bị các bệnh về răng miệng, điển hình là viêm nha chu.
- Thở bằng miệng: Thói quen này dẫn tới khô nướu và ảnh hưởng trực tiếp tới hệ răng của trẻ. Bên cạnh đó, nếu trẻ có thói quen nghiến răng khi ngủ rất dễ gây bệnh nha chu.
- Chế độ dinh dưỡng: Đa số trẻ em thiếu dinh dưỡng đều mắc nhiều bệnh lý răng miệng vì răng không chắc khỏe.
- Các bệnh lý nền: Bệnh tiểu đường hay các bệnh miễn dịch hệ thống cũng là nguyên nhân khiến tổ chức nha chu của trẻ nhạy cảm hơn, dễ viêm nhiễm.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc ảnh hưởng nghiêm trọng tới nướu và răng của trẻ, điển hình là thuốc làm giảm tiết nước bọt trong khoang miệng.
Dấu hiệu nhận biết bé bị viêm nha chu
Dù bệnh viêm nha chu ở trẻ xuất phát từ bất cứ nguyên nhân nào cũng đều gây biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu trẻ bị viêm nha chu rất quan trọng để xác định liệu trình điều trị kịp thời.
Trong giai đoạn đầu, bệnh viêm nha chu chưa gây nên những triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên ba mẹ hãy cảnh giác khi phát hiện các triệu chứng sau của trẻ:
- Nướu sưng đỏ, thường xuyên chảy máu khi đánh răng hoặc gặp các kích thích.
- Hơi thở có mùi hôi, giống với mùi kim loại.
- Xuất hiện tình trạng tụt nướu khiến chân răng lộ ra, có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
- Bắt đầu hình thành túi mủ nhỏ ở giữa răng và nướu.
- Răng lung lay, khó khăn trong quá trình ăn uống.
Đọc ngay: Viêm nha chu khi niềng răng do đâu? Bị viêm nha chu có niềng được không?
Phương pháp điều trị cho bé bị viêm nha chu
Vì tổ chức nha chu của trẻ ở thời kỳ mọc răng sữa còn rất non yếu nên các nha sĩ không khuyến khích điều trị bằng các biện pháp nha khoa chuyên sâu, trừ trường hợp bắt buộc. Dưới đây là top giải pháp đơn giản nhưng giúp cải thiện các triệu chứng viêm nha chu ở trẻ nhanh nhất.
Vệ sinh răng miệng khoa học
Thói quen vệ sinh răng miệng không khoa học chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh nha chu ở trẻ. Do đó rất nhiều ba mẹ có cùng 1 câu hỏi: Vệ sinh răng miệng thế nào là đúng cách? Để ngăn ngừa việc hình thành các mảng bám trên răng gây bệnh viêm nha chu, các nha sĩ khuyến cáo về cách vệ sinh răng miệng khoa học cho trẻ:
- Đánh răng 2 lần mỗi ngày vào sáng thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.
- Sử dụng kem đánh răng và nguồn nước chứa florua – một khoáng chất tự nhiên giúp bảo vệ răng và tổ chức nha chu.
- Lựa chọn chất liệu bàn chải mềm, phù hợp với độ tuổi của từng bé.
- Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước chuyên dụng để vệ sinh kẽ răng. Tốt nhất nên thực hiện trước khi đánh răng.
Sử dụng nước súc miệng chuyên biệt cho bé bị viêm nha chu
Để loại bỏ triệt để các vi khuẩn gây viêm nha chu, các nha sĩ khuyên ba mẹ nên lựa chọn cho trẻ nước súc miệng sát trùng có chứa chlorhexidine hoặc hexetidine. Đây là 2 khoáng chất quan trọng giúp kiểm soát quá trình tích tụ mảng bám, ngăn sự gia tăng của các vi khuẩn gây viêm nha chu.
Lưu ý:
- Bạn nên trao đổi kỹ với nha sĩ trước khi quyết định sử dụng vì thành phần chlorhexidine có thể làm ố răng nếu lạm dụng thường xuyên. Tốt nhất, không nên cho trẻ sử dụng lâu hơn 4 tuần liên tục.
- Súc miệng kỹ trước khi đánh răng vì một số thành phần trong kem đánh răng có thể ảnh hưởng tới hiệu quả của phương pháp này.
Bên cạnh đó, bạn có thể duy trì cho trẻ thói quen súc miệng bằng nước muối loãng hoặc tinh dầu sả. Nước muối có tác dụng làm dịu, loại bỏ được thức ăn thừa, ngăn ngừa viêm nhiễm. Còn tinh dầu sả giúp khắc phục triệt để mùi hôi miệng trong quá trình điều trị viêm nha chu cho bé. Tuy nhiên tinh dầu sả có tính nóng nên bạn lưu ý pha loãng để tránh kích ứng lợi cho bé.
Làm sạch sâu
Để loại bỏ tận gốc các mảng bám trên răng của trẻ, các nha sĩ sẽ tư vấn một liệu trình chuyên sâu hơn. Trước tiên, trẻ sẽ được cạo sạch các lớp mảng bám trên răng bằng khí cụ nha khoa chuyên biệt. Sau đó đánh bóng lại răng để ngăn ngừa các vết bám tiếp tục tích tụ lại.
Cạo vôi răng
Trong một số trường hợp trẻ bị viêm nha chu nặng, nha sĩ sẽ yêu cầu thực hiện cạo vôi răng để điều trị chuyên sâu hơn. Phương pháp này giúp làm sạch nướu triệt để, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển gây ảnh hưởng tới tổ chức nha chu và răng của trẻ.
Trước khi thực hiện phương pháp này, trẻ sẽ được tiêm thuốc giảm đau hoặc gây tê cục bộ. Sau khi cạo vôi răng xong, trẻ có thể cảm thấy khó chịu nhưng chỉ kéo dài khoảng 48 giờ. Nếu gây đau đớn nhiều, bạn cần thông báo ngay với bác sĩ trực tiếp điều trị để xử lý kịp thời.
Sử dụng kháng sinh cho bé bị viêm nha chu
Do hệ đề kháng của trẻ còn non yếu nên phương pháp dùng kháng sinh điều trị viêm nha chu không được khuyến khích. Các nha sĩ chỉ sử dụng liệu trình điều trị này với những bé bị viêm nha chu ở giai đoạn nặng.
2 loại thuốc giảm đau đã được kiểm chứng đảm bảo an toàn cho trẻ là Paracetamol và ibuprofen. Ba mẹ tuyệt đối không sử dụng thuốc giảm đau cho trẻ khi chưa có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
Loại thuốc kháng sinh được khuyến nghị dùng để loại bỏ vi khuẩn gây viêm nhiễm trong khoang miệng trẻ là metronidazole hoặc amoxicillin. Trẻ nên được duy trì uống thuốc trong 3 ngày để các triệu chứng nhanh thuyên giảm.
Lưu ý: Các loại thuốc giảm đau và kháng sinh có thể gây một số tác dụng phụ như buồn nôn và nôn, tiêu chảy. Nếu các triệu chứng quá nghiêm trọng, ba mẹ nên tạm dừng thuốc cho trẻ và hỏi ý kiến từ bác sĩ điều trị.
Phẫu thuật loại bỏ túi nha chu
Trong trường hợp viêm nha chu ở trẻ tiễn triển phức tạp, xuất hiện các túi mủ thì cần phẫu thuật loại bỏ túi mủ. Các bác sĩ sẽ rạch 1 vết nhỏ ở nướu để nâng nướu lên, lộ chân răng để cạo sạch túi mủ. Đây là phương pháp điều trị triệt để nhất bệnh viêm nha chu cho bé.
Giải pháp phòng ngừa viêm nha chu cho trẻ
Dù có nhiều phương pháp để điều trị viêm nha chu ở trẻ em hiệu quả nhưng đây là căn bệnh rất dễ tái phát lại. Do đó, tốt nhất các bậc phụ huynh nên chủ động tìm hiểu các giải pháp phòng ngừa viêm nha chu để chăm sóc sức khỏe răng miệng cho trẻ toàn diện nhất.
Thay đổi chế độ ăn
Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ góp phần không hề nhỏ trong phòng ngừa viêm nha chu cho trẻ. Bận nên ghi nhớ những lưu ý sau:
- Thay thế dần nguồn thực phẩm giàu carbohydrate bằng rau quả, trái cây tươi tốt cho răng. Điển hình như: bông cải xanh, các loại rau xanh, cần tây, lê,… Đây là nguồn thực phẩm nhiều chất xơ nhưng vẫn đảm bảo năng lượng cả ngày cho trẻ. Những loại hoa quả chứa nhiều đường nên ba mẹ hãy duy trì một tỷ lệ ăn thích hợp nhất để ngừa tích tụ mảng bám, gây bệnh răng miệng cho bé.
- Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm có chất kết dính vì dễ tích tụ lại ở các kẽ răng, gây hình thành mảng bám.
- Hạn chế cho trẻ ăn những thực phẩm gây kích ứng nướu như các món ăn có tính axit, giàu tinh bột và đường.
- Bổ sung nhiều loại vitamin tốt cho răng
Khám nha khoa định kỳ
Ba mẹ nên chú ý đưa trẻ khám răng miệng định kỳ ít nhất 6 tháng 1 năm tại các cơ sở nha khoa uy tín. Việc này giúp phát hiện sớm được những tổn thương ở tổ chức nha chu. Từ đó sẽ có hướng điều trị kịp thời, tránh phát sinh nhiều biến chứng nguy hiểm. Nếu cần thiết, các nha sĩ có thể yêu cầu việc lấy cao răng định kỳ.
Tóm lại, bé bị viêm nha chu nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra rất nhiều bệnh lý liên quan. Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp ba mẹ có thêm kinh nghiệm để phát hiện và điều trị bệnh viêm nha chu ở trẻ kịp thời. Chúc ba mẹ sẽ giúp các con chăm sóc sức khỏe răng miệng một cách toàn diện nhất!
Cập nhật lúc: 8:13 AM , 16/03/2023Đừng bỏ lỡ:
