Đau nhức xương khớp toàn thân là một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, đặc biệt phổ biến ở người trung niên và người cao tuổi. Hiện tượng bào mòn và tổn thương lớp sụn cùng xương dưới sụn kéo theo cảm giác đau nhức, tê buốt và co cứng khớp, gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống.
Đau nhức xương khớp toàn thân là bệnh gì?
Đau nhức xương khớp toàn thân là một trạng thái mà sụn khớp và xương dưới sụn bị dần tổn thương theo thời gian. Điều này dẫn đến cảm giác đau nhức và cứng khớp trong các khớp. Cơn đau thường gia tăng khi khớp di chuyển, và giảm đi khi bạn nghỉ ngơi.
Hiện nay, tình trạng đau nhức xương khớp đã trở thành một vấn đề phổ biến và đáng lo ngại tại nước ta. Nguyên nhân gây ra đau nhức xương khớp rất đa dạng, nhưng thoái hóa khớp và viêm khớp được xem là hai nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Đau nhức xương khớp có thể xuất hiện ở bất kỳ khớp nào trong cơ thể, và khi sụn và xương bị tổn thương nghiêm trọng, khớp có thể bị biến dạng, thậm chí gây nguy hiểm đến khả năng vận động.
Đau nhức xương khớp toàn thân có nguy hiểm không?
Đau nhức xương khớp toàn thân là vấn đề phổ biến ở cả người già và trẻ, đặc biệt phổ biến hơn ở nữ giới. Triệu chứng này có thể xuất hiện do những vấn đề thông thường hoặc cảnh báo về bệnh lý nghiêm trọng. Khi triệu chứng kéo dài, nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Việc tìm hiểu nguyên nhân sớm sẽ giúp tối ưu hóa quá trình phục hồi và đảm bảo sức khỏe tốt hơn.
Một số bệnh lý xương khớp gây đau nhức toàn thân như:
Thoái hóa khớp
Triệu chứng của thoái hóa khớp thường là đau nhức xung quanh các khớp bị ảnh hưởng, như khớp gối hoặc háng. Đau có thể âm ỉ ở giai đoạn đầu tiên và có thể tự giảm đi. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, đau ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt khi thời tiết chuyển lạnh.
Ngoài triệu chứng đau nhức, bệnh nhân có thể gặp phải hiện tượng co cứng khớp mỗi sáng thức dậy hoặc nghe tiếng kêu trong khớp mỗi khi cử động. Việc không phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như teo cơ, biến dạng khớp, mất khả năng vận động và bại liệt.
Thoái hóa cột sống
Đau nhức xương khớp toàn thân có thể do bệnh thoái hóa cột sống gây ra. Nguyên nhân bao gồm vận động sai tư thế, tuổi tác, chấn thương, lười vận động, và hoạt động quá sức. Triệu chứng bao gồm đau nhức âm ỉ ở vùng cột sống, lan rộng ra cánh tay hoặc chân, khó thở và khó cúi người khi ngồi lâu. Dễ dàng điều trị khi phát hiện sớm, nếu không, có thể dẫn đến biến chứng nặng hơn như chèn ép dây thần kinh và bại liệt.
Viêm đa khớp dạng thấp
Viêm đa khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn và hệ thống, tác động đến toàn bộ cơ thể. Nguyên nhân là do hệ thống miễn dịch nhầm lẫn và tấn công những mô khỏe mạnh, dẫn đến viêm.
Triệu chứng thường gặp của viêm đa khớp dạng thấp bao gồm đau nhức và cứng khớp, yếu cơ, và mất chức năng vận động, có thể dẫn đến biến dạng khớp. Tổn thương do bệnh gây ra khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày. Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng đến tim và các cơ quan khác.
Loãng xương
Loãng xương là một trong những nguyên nhân gây đau nhức xương khớp toàn thân. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu hụt canxi trong chế độ dinh dưỡng. Hơn nữa, lối sống và sinh hoạt không khoa học cũng có thể dẫn đến tình trạng này, khiến quá trình tạo xương ở tuổi trẻ bị thiếu canxi
Bệnh lý xương khớp khác
- Đau thần kinh tọa: Dây thần kinh tọa chạy từ thắt lưng hông đến bàn chân. Chèn ép dây thần kinh này gây đau nhức từ mông xuống bắp chân và tác động đến thắt lưng. Đau thường tập trung ở một bên lưng và kéo dài có thể gây cong vẹo cột sống, hạn chế vận động.
- Thoát vị đĩa đệm: Bệnh xảy ra khi bao xơ của đĩa đệm bị rách, làm nhân nhầy thoát ra ngoài gây chèn ép dây thần kinh và tủy sống. Cơn đau từ thoát vị đĩa đệm có thể lan rộng ra toàn thân.
- Lao xương khớp: Bệnh do vi trùng lao tấn công vào xương, gây sưng khớp và đau nhức toàn thân. Các vị trí thường bị ảnh hưởng là khớp gối, khớp háng và cột sống.
Nguyên nhân gây đau nhức xương khớp toàn thân
Đau nhức cơ thể có nguyên nhân đa dạng, phần lớn dễ điều trị và không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu đau nhức toàn thân kéo dài và không thuyên giảm, có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra đau nhức mỏi toàn thân bao gồm:
Căng thẳng dễ bị đau nhức toàn thân
Khi chịu căng thẳng, hệ thống miễn dịch trong cơ thể bị mất khả năng kiểm soát các phản ứng viêm, dẫn đến xuất hiện cơn đau nhức mỏi. Điều này có thể gây viêm và nhiễm trùng trong một số tế bào và cơ quan quan trọng của cơ thể.
Ngoài những triệu chứng đau nhức, trạng thái này còn có thể kéo theo những hiện tượng khác như nhịp tim không ổn định, tăng huyết áp, cảm giác bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi lạnh, và cảm giác nhức đầu hoặc đau nửa đầu.
Nhức mỏi toàn thân do Covid
Virus Sars-Cov-2 có thể gây ra tình trạng đau mỏi toàn thân do khi nhiễm Covid, cơ thể sẽ phản ứng viêm nhằm bảo vệ chống lại virus. Tuy nhiên, việc này cũng đồng thời gây ra một số tác dụng phụ như đau nhức, sưng phù, và làm hạn chế khả năng cử động.
Dữ liệu từ Nghiên cứu triệu chứng ZOE COVID cho thấy, đau nhức toàn thân thường là triệu chứng ban đầu của Covid-19 và kéo dài từ 2-5 ngày, có thể kéo dài từ 7-8 ngày đối với những người trên 35 tuổi.
Người bị Covid-19 ngoài nhức mỏi toàn thân còn gặp triệu chứng như:
- Ho
- Sốt
- Mệt mỏi
- Đau đầu
- Mất vị giác và khứu giác
- Viêm họng
- Khó thở…
Mất nước
Nước chiếm 70% trọng lượng của cơ thể và đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động thiết yếu từ tế bào nhỏ nhất cho đến cơ quan nội tạng. Thiếu nước sẽ ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các nhiệm vụ quan trọng của cơ thể, như hô hấp và tiêu hóa.
Thiếu nước cũng gây mất đi chất điện giải như kali, canxi, sắt và vitamin, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, đau đầu, chuột rút và đau nhức toàn thân.
Thiếu ngủ gây đau mỏi toàn thân
Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể. Khi chúng ta vào giấc ngủ, các mô và tế bào trong cơ thể được thư giãn, bộ não được nghỉ ngơi, và khi tỉnh dậy, ta sẽ tỉnh táo hơn. Tuy nhiên, thiếu giấc ngủ và mất ngủ thường xuyên sẽ đẩy cơ thể vào trạng thái mệt mỏi, gây ra cảm giác đau nhức.
Các triệu chứng thiếu ngủ khác có thể kể đến như:
- Nhầm lẫn, dễ mất phương hướng
- Ngủ gật, ngủ quên
- Hay nói lú lẫn
- Khó nhớ
- Mệt mỏi
Thiếu máu gây đau nhức toàn thân
Nguyên nhân gây đau nhức toàn thân cũng có thể do thiếu máu, khiến cơ thể không có đủ hồng cầu để hoạt động bình thường. Khi các mô cơ không nhận đủ oxy, tình trạng mệt mỏi sẽ xuất hiện và kéo theo cảm giác đau nhức khó chịu.
Triệu chứng đi kèm như:
- Mệt mỏi, đuối sức, người dễ bị lả
- Nhịp tim bất thường
- Chóng mặt, mất phương hướng
- Đau đầu hoặc tức ngực
- Đau nhức xương khớp tê bì chân tay hoặc bàn tay lạnh
- Da nhợt nhạt
Đau cơ xơ hóa gây đau mỏi cơ khắp người
Đau cơ xơ hóa là tình trạng toàn bộ cơ thể bao gồm cả cơ và xương bị đau mỏi, nhạy cảm hơn. Hiện chưa rõ nguyên nhân gây nên đau cơ xơ hóa nhưng một số chấn thương, phẫu thuật từ trước đó có thể gây ra tình trạng này.
Bên cạnh đau nhức cơ bắp, đau nhức xương khớp, các triệu chứng khác bao gồm:
- Khó ngủ, mất ngủ
- Nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh
- Co/căng cứng cơ và cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng
- Cảm giác ngứa ran ở bàn tay hoặc bàn chân
Viêm khớp gây ra đau nhức toàn thân
Đau mỏi toàn thân cũng là một trong những triệu chứng của bệnh viêm khớp. Viêm khớp xảy ra khi có phản ứng viêm tại các ổ khớp. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do:
- Sụn khớp bị phá vỡ
- Nhiễm trùng ở khớp
- Các tình trạng tự miễn dịch làm mòn lớp niêm mạc quanh khớp như tình trạng viêm khớp dạng thấp
Các triệu chứng khác của viêm khớp như:
- Cứng khớp
- Sưng, nóng, đỏ đau tại các khớp
- Vận động, di chuyển khó khăn
Lupus đau nhức cơ thể
Lupus xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công các mô của cơ thể, bao gồm hệ thống mạch máu, các cơ quan và các khớp. Do tình trạng tự miễn dịch này có thể gây ra các tổn thương và viêm nhiễm nên sẽ xuất hiện các cơn đau và nhức mỏi. Vì vậy, khi bị lupus, cơ thể của bạn có thể bị đau mỏi toàn thân.
Các triệu chứng đi kèm như:
- Mệt mỏi, uể oải
- Phát ban
- Sốt
- Sưng tấy đỏ quanh khớp
- Co giật
- Nhạy cảm với ánh sáng mặt trời
Bệnh đa xơ cứng
Bệnh đa xơ cứng do tình trạng tự miễn dịch trong cơ thể. Khi đó, hệ thống thần kinh trung ương, trong đó mô xung quanh các tế bào thần kinh được gọi là myelin bị phá vỡ do viêm liên tục. Tổn thương này làm gián đoạn khả năng truyền cảm giác của hệ thần kinh. Vì vậy bạn sẽ có cảm giác đau, nhức mỏi cơ thể kèm theo ngứa ran.Các triệu chứng đi kèm như:
- Mệt mỏi, yếu
- Mắt nhìn mờ
- Mù tạm thời hoặc vĩnh viễn, thường chỉ đối với một bên mắt
- Khó đi bộ hoặc khó giữ thăng bằng
- Trí nhớ kém
Đau nhức toàn thân do tác dụng phụ của thuốc
Tình trạng đau nhức mỏi toàn thân có thể phát sinh do tác dụng phụ của một số loại thuốc, như thuốc hạ mỡ máu statin, thuốc điều trị huyết áp cao, thuốc kháng histamine và thuốc chống trầm cảm.
Khi sử dụng lâu dài, những loại thuốc này có thể gây mệt mỏi và đau nhức trong cơ thể. Chẳng hạn, việc lạm dụng thuốc hạ mỡ máu statin có thể tiềm ẩn nguy cơ yếu cơ và nhược cơ.
Những phương pháp điều trị đau nhức xương khớp toàn thân
Tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp với bệnh ấy và tình trạng sức khỏe của bạn. Nhưng về cơ bản, có một số phương pháp điều trị như sau:
- Sử dụng thuốc tây trị đau nhức xương khớp
- Vật lý trị liệu
- Châm cứu
- Hóa trị, xạ trị
- Phẫu thuật
- Giảm đau tại nhà
Sử dụng thuốc Tây
Thuốc uống: Các loại thuốc này giúp giảm đau, chống viêm hỗ trợ quá trình điều trị. Nhưng về lâu dài, chúng có thể gây ra tình trạng nhờn thuốc, phụ thuộc vào thuốc. Vì thế người bệnh cần có chỉ định từ bác sĩ nếu sử dụng phương pháp này.
Một số loại thuốc uống thường được sử dụng là:
- Acetaminophen chỉ định cho những cơn đau nhẹ, không viêm.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) giúp giảm đau, chống viêm. Chỉ định trong trường hợp đau từ trung bình đến nặng.
- Opioids được chỉ định trong các trường hợp đau nghiêm trọng, thuốc NSAID đã không còn đủ hiệu quả.
- Mifamurtide. Một loại thuốc dùng để điều trị ung thư xương cụ thể. Nó kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể để tấn công và tiêu diệt các tế bào ung thư.
- Các loại thuốc khác có thể giúp giảm đau: Thuốc giãn cơ để điều trị co thắt cơ bắp (có thể được sử dụng cùng với NSAID để tăng hiệu quả), một số thuốc chống trầm cảm và thuốc chống động kinh (cả hai đều can thiệp vào tín hiệu đau).
Thuốc bôi: Có một số loại thuốc bôi có chứa Capsaicin hoặc Methyl salicylate, giúp giảm đau hiệu quả trong thời gian ngắn.
Tiêm: Đối với những người sử dụng thuốc uống hoặc thuốc bôi mà không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể xem xét việc tiêm để giảm đau. Việc tiêm thuốc mang lại hiệu quả giảm đau rõ rệt nhưng chỉ có tác dụng trong thời gian ngắn và nhiều tác dụng phụ.
Các lựa chọn tiêm bao gồm:
- Tiêm Hyaluronic
- Tiêm steroid
- Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)
- Tiêm tế bào gốc
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu thường được thực hiện song song cùng với các phương pháp điều trị đau nhức toàn thân khác. Những bài tập này cần sự hỗ trợ của kỹ thuật viên hoặc bạn có thể học để thực hiện ngay tại nhà.
Kỹ thuật viên sẽ sử dụng các kỹ thuật như siêu âm, trị liệu nóng hoặc lạnh, kích thích thần kinh điện hoặc một số thao tác xoa bóp để giúp bạn giảm đau.
Châm cứu
Châm cứu là một phương pháp chữa bệnh lâu đời của y học cổ truyền, nó đã được chứng minh là giúp giảm đau hiệu quả. Vì thế, đây được coi là một phương pháp bổ sung hữu ích cho điều trị đau nhức xương khớp toàn thân.
Châm cứu được thực hiện bằng cách sử dụng kim mỏng châm vào các điểm cụ thể trên cơ thể của chúng ta.
Hóa trị, xạ trị
Hóa trị và xạ trị là hai phương pháp được dùng để điều trị bệnh ung thư.
- Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt các tế bào và mô ác tính.
- Xạ trị: Sử dụng bức xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư.
Phẫu thuật
Nếu bạn bị ung thư xương hoặc tình trạng đau nhức trở nên nghiêm trọng, các phương pháp điều trị khác đã không còn mang lại hiệu quả thì phẫu thuật có thể được xem xét.
Chăm sóc tại nhà
Nếu bạn bị đau nhức, một số phương pháp giảm đau ngắn hạn mà bạn có thể thực hiện tại nhà là:
- Chườm đá vào các khớp bị đau trong khoảng 15 phút, thực hiện 2-3 lần mỗi ngày;
- Tắm nước ấm;
- Nghỉ ngơi hợp lý, không nên ngồi hoặc nằm một chỗ quá lâu;
- Nếu bạn thừa cân, bạn nên tìm cách giảm cân an toàn. Trong đó, tập thể dục là một cách hiệu quả. Tuy nhiên hãy lưu ý thực hiện các bài tập tác động thấp để không gây nhiều áp lực lên khớp nữa. Bơi lội và đạp xe là một trong những bài tập tốt nhất vì cả hai đều cho phép bạn tập luyện các khớp mà không gây ảnh hưởng đến chúng.
Đau nhức xương khớp toàn thân là một bệnh lý thường gặp và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Nếu bệnh là cảnh báo của một bệnh lý xương khớp tiềm ẩn, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn cũng không nên quá lo lắng, hãy theo dõi bệnh và tới khám tại các cơ sở chữa bệnh uy tín, tình trạng bệnh sẽ được khắc phục.
Cập nhật lúc: 3:40 PM , 25/07/2023
